| Βακτηριακό κάψιμο των δένρων της μηλιάς |
Παθογόνο αίτιο: Erwinia amylovora (burill) Winslow et al.
Ξενιστές: μηλιά αχλαδιά, κυδωνιά
Εμφάνιση και σημασία:
Το κοινό όνομα της ασθένειας είναι βακτηριακό κάψιμο. Το όνομα υποδηλώνει την σοβαρότητα της μόλυνσης και την γρήγορη διάδοση. Το παθογόνο μπορεί να καταστρέψει ένα πλήρως ανεπτυγμένο και υγιές δένδρο μηλιάς σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα – συχνά και μέσα σε ένα μήνα. Επιπλέον η μόλυνση μπορεί να εξαπλωθεί σαν πυρκαγιά σε πολλά εκτάρια γης. Κατά την διαδικασία της εξάπλωσης το παθογόνο προσβάλει τόσο καλλιεργούμενα όσο και αυτοφυή φυτά που ανήκουν στην οικογένεια Rosaceae για παράδειγμα τα είδη Malus, Pyrus, Cydonia, Cotoneaster, Crategus, Pyracanta, Sorbus.
Η ασθένεια είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνη από την στιγμή που:
- το παθογόνο εξαπλώνεται πολύ γρήγορα στο φυτό – ξενιστή.
- Το κλίμα και οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές για το παθογόνο.
- Η ασθένεια αυξάνει το κόστος παραγωγής και καταστρέφει την καλλιέργεια και την έκταση.
- Τα μέσα αποτελεσματικού ελέγχου είναι περιορισμένα.
Το βακτηρίδιο επιζεί το χειμώνα κυρίως στις ελκώδεις πληγές των δέντρων, μερικές φορές στους οφθαλμούς.Ενεργοποιείται κατά τη διάρκεια της περιόδου άνθισης. Το παθογόνο διαδίδεται από το πολλαπλασιαστικό υλικό, τους καρπούς, τα έντομα - ακόμη και μέλισσες - τα πουλιά, τον αέρα, την βροχή, τη γύρη και την ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως τα εργαλεία καλλιέργειας και η άρδευση. Η διάδοση της μόλυνσης επιταχύνεται σημαντικά εάν κατά τη διάρκεια της άνθισης συνυπάρχουν υψηλή υγρασία, (75%), η υψηλή θερμοκρασία (18-25 °C) και παρουσία νερού. Τα παθογόνα βακτηρίδια εγκαθίστανται στο στίγμα και πολλαπλασιάζονται. Το βακτηρίδιο προωθείται μέσω του μίσχου στους κλαδίσκους και τους κλάδους και προκαλεί τις δευτεροβάθμιες και περαιτέρω μολύνσεις στους νέους βλαστούς, τα φύλλα, την δευτερεύουσα γενιά ανθέων και τους πρώτους καρπούς.
Συμπτώματα και εξέλιξη της ασθένειας:
Κατά την διάρκεια την βλάστησης, αρχικά μπορούν να φανούν τα πρώτα συμπτώματα από την μόλυνση των ανθέων. Στα σέπαλα στους μίσχους των λουλουδιών εμφανίζεται βακτηριακή κολλώδης ουσία, τα λουλούδια εξασθενούν και τα προκαταρκτικά φρούτα γίνονται μαύρα αλλά παραμένουν στο δέντρο. Τα μολυσμένα και νεκρά φρούτα μουμιοποιούνται στο δένδρο. Το πάνω μέρος των νέων – όχι ακόμα ξυλοποιημένων βλαστών, εξασθενεί και κυρτώνει παίρνοντας την μορφή που έχει η γκλίτσα του τσοπάνου. Τα καφετιά ή μαύρα προσβεβλημένα φύλλα δεν πέφτουν από τους βλαστούς ή τα κλαδιά. Στην περίπτωση έντονης μόλυνσης στα κλαδιά και στους μίσχους τον ευπρόσβλητων ειδών, εκκρίνεται άφθονη βακτηριακή κολλώδης ουσία. Η μόλυνση στους μίσχους ή στην βάση της ρίζας προκαλεί την διαίρεση του φλοιού, ελκώδεις πληγές και καφεκόκκινο αποχρωματισμό των ξυλωδών μερών. Οι ιστοί του φλοιού του μολυσμένου δένδρου γίνονται σκούροι με βαθουλώματα και αργότερα μαραίνονται. Οι μολυσμένοι καρποί μαραίνονται και μουμιοποιούνται, γίνονται μαύροι και παραμένουν στο δένδρο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το βακτηριακό έκκριμα έχει μορφή σταγόνων γάλακτος που αργότερα γίνονται καφέ με την επίδραση του αέρα και σχηματίζονται μεγάλες σταγόνες. Το βακτήριο τελικά προτιμά μαλακούς ιστούς, υψηλή υγρασία και υγρές συνθήκες.
Ο κύκλος της ασθένειας:Το βακτηριακό έκκριμα που περιέχει βακτήρια εμφανίζεται την περίοδο της άνθισης. Το βακτήριο που αναπτύσσεται μέσα στο άνθος εισέρχεται στους ιστούς. Τα παραγόμενα ένζυμα διαλύουν το κυτταρικό τοίχωμα και την πηκτίνη των κυττάρων. Στους ιστούς σχηματίζονται βαθουλώματα που είναι γεμάτα από βακτηριακά κύτταρα μήκους 1-2 mms που συχνά σχηματίζουν χωριστές αποικίες μεγέθους 3-5 mms. Το βακτήριο προσβάλλει μόνο ενεργά αναπτυσσόμενα φυτά αλλά μπορεί να ενεργοποιηθεί στους νεκρούς ιστούς ακόμα μετά από διάστημα δύο ετών.
Έλεγχος: Το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα για την προστασία – εκτός από την πρόληψη- είναι η έγκαιρη αναγνώριση της ασθένειας. Στην περίπτωση του βακτηρίου Erwina amylovora , η αλήθεια είναι ότι μόνο ένας συνδυασμός προστατευτικών εφαρμογών μπορεί να φέρει κάποια αποτελέσματα (αγροτεχικά στοιχεία, υγιεινή κατάσταση των φυτών, παραγωγή ανθεκτικών και ανεκτικών ειδών, χημικός και βιολογικός έλεγχος)
Τα μολυσμένα μέρη των φυτών πρέπει να απομακρύνονται άμεσα και να καίγονται. Τα ψαλίδια κλαδέματος πρέπει να απολυμαίνονται μετά από κάθε κλάδεμα με διάλυμα 10% Hypo. Μία μέθοδος προστασίας μπορεί να είναι ο περιορισμός της υπερβολικής λίπανσης (κυρίως του αζώτου).
Η ποικιλία των χημικών που χρησιμοποιούνται για την προστασία είναι ελάχιστα. Χημικά που περιέχουν χαλκό, κάποια αντιβιοτικά, (κυρίως streptomicin, δευτερευόντως oxytetraciclin), περιστασιακά χημικά που περιέχουν flumenique και aluminium-fosetil μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Η εφαρμογή των παρασιτοκτόνων αυτών περιορίζεται αυστηρά σε πολλές χώρες. Ο ακριβής χρόνος επέμβασης που βασίζεται σε προβλέψεις είναι πιο αποτελεσματικός επειδή χρησιμοποιούνται λιγότερα αντιβιοτικά, και είναι πιο οικονομικός. Απουσία στοιχείων πρόβλεψης, το πρόγραμμα προστασίας θα πρέπει να εφαρμόζεται 2-4 φορές κατά την διάρκεια της άνθισης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου